Trong nhiều năm qua, Trung Quốc đã đầu tư hàng tỷ đô la vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là phần cứng phục vụ cho các mô hình AI tiên tiến. Tuy nhiên, một thực tế đáng chú ý là trước khi DeepSeek xuất hiện, các trung tâm dữ liệu và hệ thống AI của Trung Quốc chỉ có thể khai thác khoảng 20% công suất thực tế của phần cứng. Điều này đặt ra câu hỏi: Điều gì đã xảy ra, và làm thế nào để Trung Quốc cải thiện được tình hình?
Đầu tư mạnh nhưng hiệu suất thấp
Là một trong những quốc gia đi đầu trong cuộc đua AI, Trung Quốc đã không ngần ngại chi mạnh tay cho các bộ xử lý chuyên dụng như GPU, TPU và các loại chip AI cao cấp. Tuy nhiên, phần cứng dù mạnh mẽ đến đâu cũng cần được tối ưu hóa thông qua phần mềm và thuật toán. Việc tham gia cuộc đua AI quá sớm đã khiến Trung Quốc rơi vào tình trạng "đốt tiền" cho hạ tầng mà chưa thể khai thác hết tiềm năng của chúng.
Lý do chính khiến Trung Quốc chỉ vận dụng được 20% công suất AI là do phần mềm và mô hình tối ưu chưa theo kịp sự phát triển của phần cứng. Nhiều hệ thống AI vẫn phụ thuộc vào các thuật toán chưa được tối ưu hóa hoàn toàn, dẫn đến lãng phí tài nguyên. Thêm vào đó, do ảnh hưởng từ lệnh cấm vận của Mỹ, Trung Quốc gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận các bộ tăng tốc AI tiên tiến nhất như NVIDIA H100 hay các phần mềm tối ưu từ phương Tây.
Sự xuất hiện của DeepSeek và bước ngoặt trong AI
DeepSeek - một mô hình AI tiên tiến ra mắt tại Trung Quốc, đã tạo ra bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao hiệu suất khai thác phần cứng AI. DeepSeek R1 không chỉ giúp cải thiện khả năng suy luận mà còn tăng cường khả năng tự học, xử lý dữ liệu một cách thông minh hơn. Nhờ đó, Trung Quốc có thể tận dụng phần cứng AI tốt hơn, đưa công suất khai thác từ mức 20% lên cao hơn.
Không chỉ dừng lại ở DeepSeek, các công ty Trung Quốc cũng đang tích cực phát triển các giải pháp AI nội địa để thay thế các sản phẩm của phương Tây. Đơn cử, Huawei đã ra mắt chip Ascend 910C với hiệu suất gần bằng NVIDIA H100, điều này cho thấy khoảng cách công nghệ giữa Trung Quốc và phương Tây đang dần thu hẹp.
Liệu AI tại Trung Quốc có tiến xa hơn nữa ?
Dù vẫn còn những thách thức về phần mềm và thuật toán, nhưng với sự cải tiến mạnh mẽ từ các mô hình AI như DeepSeek và sự phát triển của phần cứng nội địa, Trung Quốc đang dần thoát khỏi sự phụ thuộc vào công nghệ phương Tây. Các công ty công nghệ Trung Quốc cũng đang tập trung vào phát triển các bộ tăng tốc AI như dòng GPU tiêu dùng cao cấp GeForce RTX 5090, hay các bộ tăng tốc AI Hopper của NVIDIA để tăng cường hiệu suất xử lý.
Bên cạnh đó, chính phủ Trung Quốc cũng đang có những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho ngành AI, bao gồm việc đầu tư vào nghiên cứu, đào tạo nhân lực và phát triển hệ sinh thái AI toàn diện. Điều này sẽ giúp Trung Quốc duy trì vị thế cạnh tranh trong cuộc đua AI toàn cầu.
Trước khi DeepSeek xuất hiện, Trung Quốc đã gặp phải vấn đề lớn trong việc tận dụng tối đa phần cứng AI của mình. Tuy nhiên, nhờ vào sự đổi mới trong công nghệ và sự đầu tư mạnh mẽ vào các mô hình AI tiên tiến, tình trạng này đang dần được cải thiện. Liệu điều này có tiếp tục thúc đẩy AI Trung Quốc tiến xa hơn nữa? Hay đây chỉ là một bước đệm nhất thời? Dù câu trả lời là gì thì sự phát triển của AI tại quốc gia này chắc chắn sẽ còn nhiều điều đáng để chúng ta theo dõi .
