Đối với nhân loại hiện nay Internet đã trở thành nhu cầu thiết yếu như điện và nước, nhưng vẫn còn hàng tỷ người chưa có quyền truy cập mạng ổn định. Những rào cản về địa lý, hạ tầng và chi phí khiến nhiều khu vực, đặc biệt là những vùng sâu vùng xa, không thể tiếp cận Internet. Để giải quyết vấn đề này, Google đang phát triển một công nghệ đột phá mang tên "Taara" – một dự án đầy tham vọng nhằm cung cấp Internet tốc độ cao thông qua ánh sáng.
Công nghệ Internet không dây bằng ánh sáng
Chip Taara là một phần trong những nỗ lực của Google nhằm phổ cập kết nối mạng trên toàn cầu. Thay vì dựa vào cáp quang hay vệ tinh – những giải pháp tốn kém và khó triển khai tại các khu vực có địa hình phức tạp, Taara sử dụng ánh sáng để truyền tải dữ liệu qua không gian.
Nguyên lý hoạt động của Taara dựa trên việc phát tín hiệu Internet qua các chùm sáng hẹp, tương tự như cách cáp quang hoạt động nhưng không cần dây dẫn vật lý. Công nghệ này tận dụng hệ thống gương và cảm biến để hướng ánh sáng từ điểm phát đến điểm thu. Khi hai điểm này khóa tín hiệu với nhau, chúng tạo ra một liên kết bảo mật, cho phép truyền dữ liệu với tốc độ lên đến 10 Gbps.
Thế hệ đầu tiên của Taara sử dụng cơ chế quang học phức tạp với các bộ phận cơ khí để điều chỉnh hướng ánh sáng. Tuy nhiên, phiên bản mới nhất của công nghệ này đã được Google tinh chỉnh để đơn giản hơn, rẻ hơn và hiệu quả hơn.
Thay vì dùng cơ chế vật lý để điều chỉnh chùm sáng, chip Taara thế hệ mới tận dụng phần mềm để kiểm soát hàng trăm nguồn phát ánh sáng siêu nhỏ trên mỗi con chip. Điều này giúp đảm bảo ánh sáng luôn hướng chính xác đến đích mà không cần đến những bộ phận chuyển động phức tạp, đồng thời giảm đáng kể chi phí sản xuất.
Kích thước của Taara cũng đã được thu nhỏ đáng kể. Nếu như trước đây thiết bị có kích thước tương đương một đèn giao thông, thì nay con chip Lightbridge của Taara chỉ còn nhỏ gọn như một móng tay, giúp dễ dàng tích hợp vào nhiều hệ thống mạng và thiết bị khác nhau.
Khả năng ứng dụng thực tế của Taara
Dự án Taara mang đến tiềm năng to lớn trong việc cung cấp Internet tại những khu vực khó tiếp cận. Đặc biệt, các khu vực nông thôn, vùng núi cao, hoặc những nơi có cơ sở hạ tầng yếu kém sẽ hưởng lợi lớn từ công nghệ này.
Ngoài ra, Taara còn có thể được triển khai để hỗ trợ các hệ thống viễn thông tại các thành phố lớn, giúp giảm tải cho các mạng cáp quang truyền thống và tăng cường khả năng kết nối trong trường hợp có sự cố thiên tai hoặc hỏng hóc hệ thống.
Một lĩnh vực ứng dụng tiềm năng khác là truyền dữ liệu giữa các trạm vệ tinh hoặc thiết bị bay không người lái. Bằng cách sử dụng Taara, các thiết bị này có thể duy trì kết nối mạng tốc độ cao mà không cần đến cáp hay tín hiệu vô tuyến thông thường.
Google có thể thay đổi cách mà nhân loại kết nối Internet
Trong thử nghiệm thực tế, Taara đã chứng minh hiệu quả khi có thể truyền dữ liệu với tốc độ 10 Gbps trên khoảng cách 1 km trong điều kiện ngoài trời. Điều này mở ra nhiều cơ hội triển khai trong thực tế, nhất là ở các quốc gia đang phát triển, nơi hạ tầng Internet còn nhiều hạn chế.
Google dự kiến sẽ ra mắt Taara vào năm 2026 và đang mời gọi các nhà nghiên cứu, kỹ sư và doanh nghiệp tham gia phát triển và ứng dụng công nghệ này. Điều này không chỉ giúp mở rộng phạm vi tiếp cận của Internet mà còn đặt nền móng cho một kỷ nguyên mới trong cách con người kết nối với nhau.
Với công nghệ truyền Internet qua ánh sáng, Taara không chỉ giúp xóa bỏ khoảng cách số mà còn mở ra cơ hội cho hàng tỷ người trên thế giới tiếp cận thông tin, giáo dục và các cơ hội kinh tế mới. Nếu thành công, đây có thể là một bước ngoặt lớn trong lĩnh vực viễn thông và công nghệ, giúp thế giới ngày càng kết nối chặt chẽ hơn.
