Theo thông tin từ nhiều nguồn tin cậy, Microsoft và OpenAI đang thảo luận lại các điều khoản trong thỏa thuận hợp tác mà họ đã ký kết trước đây. Kể từ năm 2019, Microsoft đã rót hơn 13 tỷ USD vào OpenAI, một công ty tiên phong trong nghiên cứu và phát triển AI. Ban đầu, khoản đầu tư này được kỳ vọng sẽ giúp Microsoft tiếp cận được các công nghệ AI tiên tiến, trong khi cung cấp cho OpenAI nguồn lực tài chính và hạ tầng đám mây cần thiết để mở rộng quy mô hoạt động.
Tuy nhiên, sau nhiều năm phát triển nhanh chóng, OpenAI giờ đây đã chuyển hướng rõ rệt từ một tổ chức phi lợi nhuận thành một công ty vận hành mô hình “vì lợi nhuận có giới hạn” (capped-profit). Chính vì vậy, việc xem xét lại các điều khoản hợp tác là điều tất yếu, đặc biệt khi OpenAI đang hướng tới mục tiêu IPO trong tương lai gần.
Mục tiêu song song: IPO và công nghệ đột phá
Một trong những vấn đề trọng tâm của cuộc đàm phán là tỷ lệ cổ phần mà Microsoft sẽ nhận được từ mảng kinh doanh vì lợi nhuận của OpenAI. Các nguồn tin cho biết Microsoft đang đề xuất giảm một phần quyền sở hữu để đổi lấy quyền truy cập vào những công nghệ AI tiên tiến mà OpenAI phát triển sau năm 2030.
Đây được xem là một bước đi khôn ngoan của Microsoft. Thay vì tập trung vào giá trị cổ phần ngắn hạn, tập đoàn phần mềm này đang nhắm đến việc bảo đảm lợi thế cạnh tranh dài hạn trong lĩnh vực AI – nơi mà những công nghệ mới như mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), AI đa phương thức hay siêu trí tuệ nhân tạo có thể thay đổi hoàn toàn cách con người làm việc và tương tác.
Đối với OpenAI, việc giảm tỷ lệ chia sẻ doanh thu cho nhà đầu tư lớn nhất – cụ thể là Microsoft – sẽ giúp công ty có nhiều tự do hơn trong tái cấu trúc và định hướng chiến lược dài hạn, đặc biệt là tiến tới việc phát hành cổ phiếu ra công chúng. IPO không chỉ là bước ngoặt tài chính mà còn mở ra cơ hội để OpenAI huy động vốn từ nhiều nguồn hơn, giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ một đối tác duy nhất nào.
Một mối quan hệ đối tác đang tiến hóa
Từ năm 2019 đến nay, quan hệ giữa Microsoft và OpenAI đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển. Ban đầu, Microsoft đầu tư 1 tỷ USD vào OpenAI, đồng thời trở thành nhà cung cấp hạ tầng đám mây chính thông qua dịch vụ Azure. Đến năm 2023, với sự bùng nổ của ChatGPT và làn sóng ứng dụng AI vào các sản phẩm như Microsoft 365 Copilot, mối quan hệ này đã chứng minh hiệu quả cả về công nghệ lẫn tài chính.
Tuy nhiên, trong năm 2025, với việc Microsoft hợp tác với Oracle và SoftBank để xây dựng các trung tâm dữ liệu AI mới tại Mỹ – một dự án có thể lên đến 500 tỷ USD – công ty này cũng đang mở rộng tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài phạm vi của OpenAI. Do đó, việc tái cấu trúc lại thỏa thuận với OpenAI có thể là một phần trong chiến lược đa dạng hóa đối tác công nghệ và bảo đảm quyền lợi lâu dài.
Tương lai của AI không còn là cuộc chơi riêng của một công ty
Cuộc đàm phán giữa OpenAI và Microsoft diễn ra trong bối cảnh thị trường AI toàn cầu đang bước vào một giai đoạn cạnh tranh khốc liệt. Hàng loạt tập đoàn công nghệ lớn như Google, Meta, Amazon hay Apple đều đã hoặc đang phát triển những mô hình AI riêng, đồng thời đầu tư mạnh tay vào hạ tầng và nguồn lực nhân sự.
Vì vậy, cả OpenAI lẫn Microsoft đều cần một chiến lược linh hoạt, kết hợp giữa việc sở hữu công nghệ lõi và khả năng triển khai quy mô lớn. Những thương vụ như thế này không chỉ mang tính chất tài chính mà còn là “ván cược” chiến lược định hình lại vai trò của họ trong hệ sinh thái AI toàn cầu. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy AI đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi các công ty công nghệ không chỉ cạnh tranh bằng sản phẩm mà còn bằng tầm nhìn và khả năng định hình tương lai. Sự hợp tác này, nếu được tái cấu trúc thành công, sẽ là một minh chứng điển hình cho mối quan hệ “cùng thắng” giữa nhà sáng tạo công nghệ và nhà đầu tư chiến lược.
