Gần đây, Microsoft đã gây xôn xao cộng đồng người dùng khi đưa ra khuyến nghị rằng người dùng nên bán hoặc tái chế các máy tính cũ đang chạy Windows 10, từ đó dùng số tiền này để nâng cấp lên máy tính mới sử dụng Windows 11. Đây là một trong những động thái của Microsoft nhằm thúc đẩy quá trình chuyển dịch từ Windows 10 sang Windows 11, trước thời điểm Windows 10 chính thức kết thúc vòng đời hỗ trợ vào tháng 10/2025.
Tuy nhiên, khuyến nghị này của Microsoft ngay lập tức vấp phải nhiều phản ứng trái chiều, đặc biệt từ cộng đồng người dùng phổ thông và giới công nghệ. Lý do rất đơn giản: thực tế không đẹp như tưởng tượng. Giá trị thực tế của một chiếc máy tính cũ chạy Windows 10 thường rất thấp, và ngay cả khi bán đi, số tiền thu được cũng không đủ để mua bản quyền Windows 11 chứ chưa nói đến một chiếc máy tính mới.
Khuyến nghị từ Microsoft và thực tế "đắng lòng"
Trong một email quảng bá gần đây, Microsoft khuyến nghị rằng những người dùng đang sử dụng máy tính chạy Windows 10 nên xem xét bán hoặc tái chế máy tính cũ để nâng cấp lên máy tính mới với Windows 11. Mặc dù nghe có vẻ hợp lý trong bối cảnh hãng muốn tăng tốc độ chuyển đổi sang hệ điều hành mới, nhưng khi nhìn vào các con số thực tế, đề xuất này trở nên phi lý.
Một khảo sát từ trang công nghệ XDA Developers trên nền tảng eBay đã cho thấy giá bán lại của các mẫu máy tính sử dụng bộ vi xử lý Intel thế hệ thứ 7 trở về trước (những mẫu không đủ điều kiện nâng cấp lên Windows 11 theo yêu cầu phần cứng của Microsoft) thường dao động từ 20 USD đến 150 USD, với mức trung bình chỉ khoảng 100 USD.
Vậy điều gì xảy ra nếu bạn bán chiếc máy tính cũ với mức giá đó? Không nhiều điều khả quan. Giá bản quyền Windows 11 Home hiện được niêm yết ở mức 139 USD, trong khi bản Pro có giá lên đến 199 USD. Rõ ràng, ngay cả khi bạn bán máy tính cũ được 100 USD - một con số không tệ đối với máy đời cũ - thì bạn vẫn không đủ tiền để mua bản quyền Windows 11 chính thức. Nói cách khác, lời khuyên "bán máy cũ để nâng cấp" không thực sự khả thi trong đại đa số các trường hợp.
Khi giá trị máy cũ không đủ mua phần mềm mới
Hãy thử đặt mình vào vị trí của một người dùng phổ thông, chẳng hạn như một sinh viên hoặc nhân viên văn phòng đang sử dụng chiếc laptop Dell hoặc HP từ năm 2017 - 2018, chạy chip Intel Core i5 thế hệ 7. Chiếc máy đó hiện vẫn hoạt động tốt, phục vụ tốt các nhu cầu cơ bản như lướt web, soạn thảo văn bản, và xem phim. Tuy nhiên, do yêu cầu khắt khe về phần cứng của Windows 11 (bao gồm TPM 2.0 và CPU hỗ trợ chính thức), máy không thể nâng cấp lên hệ điều hành mới.
Nếu người dùng này quyết định làm theo khuyến nghị của Microsoft và bán máy đi, rất có thể họ chỉ thu được khoảng 80 đến 100 USD. Trong khi đó, để có thể sử dụng Windows 11, họ sẽ phải bỏ ra ít nhất 139 USD chỉ để mua bản quyền hệ điều hành. Đó là chưa kể đến chi phí phần cứng nếu muốn mua máy tính mới, vốn thường dao động từ 500 đến 1000 USD hoặc hơn, tùy vào cấu hình và thương hiệu.
Rõ ràng, với nhiều người dùng bình dân, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển, lời khuyên này giống như một trò đùa hơn là một hướng đi thực tế. Họ không chỉ phải chi trả nhiều hơn để sử dụng phần mềm mới, mà còn bị đặt vào tình thế "bị ép" phải từ bỏ chiếc máy vẫn còn sử dụng được chỉ vì không đáp ứng được yêu cầu của Windows 11.
Phản ứng từ cộng đồng: Không đồng tình với Microsoft
Sau khi thông tin này được chia sẻ rộng rãi, nhiều người dùng đã bày tỏ sự không hài lòng với Microsoft trên các diễn đàn công nghệ và mạng xã hội. Họ cho rằng Microsoft đang cố gắng thúc đẩy người dùng mua phần cứng mới, đồng thời tạo áp lực không cần thiết khi yêu cầu cấu hình hệ thống quá cao cho một hệ điều hành vốn không có quá nhiều thay đổi mang tính đột phá.
Mặc dù việc thúc đẩy người dùng chuyển sang Windows 11 là điều dễ hiểu từ góc độ kinh doanh của Microsoft, nhưng cách tiếp cận thông qua lời khuyên "bán máy cũ để lên đời" lại không thực sự phù hợp với đại đa số người dùng. Trong một thế giới mà công nghệ đang phát triển nhanh chóng nhưng thu nhập của người dùng lại không tăng theo kịp, việc ép buộc nâng cấp như vậy chỉ tạo ra thêm gánh nặng.
Thay vì đưa ra những khuyến nghị thiếu thực tế, có lẽ Microsoft nên tập trung vào việc kéo dài thời gian hỗ trợ cho Windows 10, tối ưu hóa Windows 11 để hoạt động tốt trên các máy cấu hình thấp hơn, hoặc cung cấp chính sách nâng cấp linh hoạt và hợp lý hơn. Đó mới là cách làm vừa lòng người dùng và mang lại giá trị bền vững cho cộng đồng công nghệ.
